Mesud Pezeşkiyan, cumhurbaşkanlığı seçiminde sürpriz bir zafer elde ederek sertlik yanlısı rakibi Said Celili’yi geride bıraktı. Pezeşkiyan’ın reformcu kimliği, seçim sürecinde ve sonrasında dikkat çekti. Ancak yeni cumhurbaşkanı, genel olarak liberal görüşlere sahip, demokrasiyi destekleyen bir reformcu olarak tanımlanamaz. İran’da reformcular, rejimin içindeki ideolojik bir fraksiyon olup, muhafazakar İslamcılara kıyasla daha ılımlı ve toplum için daha faydalı bir ideoloji benimsemektedirler.
Pezeşkiyan, seçim kampanyası sırasında ve sonrasında, ülkenin uzun süredir ekonomik zorluklarla mücadele ettiği Batı yaptırımlarına odaklandı ve muhafazakar rakiplerini radikal Batı karşıtı politikalarıyla suçladı. Pezeşkiyan, nükleer anlaşmanın imzalanmasına yardımcı olan eski dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif’i kampanyasına dahil etti.
- Pezeşkiyan’ın reformcu olmayan ancak reformcu politikaları destekleyen bir strateji izlemesi dikkat çekti.
- İran’da reformcular, son 20 yılda ciddi siyasi baskılarla karşı karşıya kaldı ve birçok üst düzey isim hapse girdi.
- Reformcuların, yönetimin önemli güç merkezleri üzerinde sınırlı bir etkisi olduğu genel kabul görmektedir.
Ayetullah Ali Hamaney, İran’ın dini lideri olarak ülkedeki ana karar merciidir. Hamaney’in İran’ın dış politikasına etkisi büyüktür ve Pezeşkiyan’ın reformcu politikalarıyla uyumlu olması beklenmemektedir. Ancak Pezeşkiyan’ın, dış politikada Batı’ya daha açık bir yaklaşım benimsemesine rağmen, İran’ın bölgesel politikalarında büyük değişiklikler olması pek olası görünmemektedir.
Pezeşkiyan’ın reformcu vizyonunu gerçekleştirmesi için, ülkenin en kıdemli diplomatı olan dışişleri bakanlığının politika oluşturma ve uygulama süreçlerinde etkili olması gerekmektedir. Bu sayede, Pezeşkiyan’ın reformcu politikalarını desteklemek ve ülke çapında değişim yaratmak için bir fırsat oluşabilir.
Bu süreçte, Pezeşkiyan’ın hükümeti, kapalı kapılar ardında siyasi lobi faaliyetleri yürüterek kendi vizyonunu hayata geçirme şansına sahip olabilir. Ayrıca, yönetimin kamuoyu söylemi üzerinde etkili olması, reformcuların söz verdikleri politikaları hayata geçirmeleri için önemli bir araç olabilir.
Reformcuların, Pezeşkiyan’ın liderliğinde, ülkenin etrafında örülen duvarları yıkarak değişim yaratabileceklerine dair umutları devam etmektedir.